İç Hastalıkları Uzmanı Dr. İrfan Berber, dispepsi hastalığına dair önemli bilgileri paylaştı. Dispepsinin sık görülen bir sindirim sorunu olduğunu ifade eden Uzm. Dr. İrfan Berber, ''Kişiler, hayat boyu çeşitli sağlık sorunları ile karşı karşıya kalır. Vücudumuzu doğrudan etkileyen ve günlük hayatta sık karşılaşılan sağlık sorunlarının başında mide bağırsak sistemi ile alakalı problemler gelir. Sindirim sistemiyle alakalı problemler beslenme alışkanlığı ile yakın ilişkili olduğu gibi, çeşitli hastalıklardan da ileri gelebilir. Tüm bunların yanında, günümüzde sık görülen sindirim rahatsızlıklarından biri de dispepsidir'' dedi.
TOPLUMUN YÜZDE 20’SİNDE MEVCUT!
Dispepsi ya da fonksiyonel dispepsinin özellikle mide ve onikiparmak bağırsağındaki birtakım fonksiyonel bozukluklara yol açtığını dile getiren uzman isim şunları kaydetti: ''Buna göre; dispeptik olan kişilerde altta yatan organik herhangi bir neden olmamasına rağmen, organların çalışmasında çeşitli işlev bozuklukları gelişerek hazımsızlık, şişkinlik, ishal gibi sindirim sistemine dair farklı şikâyetler meydana gelir. Şikâyetler hastadan hastaya değişkenlik gösterebildiği gibi, aynı hastada zamanla farklı belirtiler de gelişebilir. Ortaya çıkan belirtiler en az 1 ay boyunca devam eder. Fonksiyonel dispepsi geliştiği takdirde, hastaların hayat kalitesi ciddi manada olumsuz etkilenebilir. Semptomlar 1- 6 aydan uzun sebat edebildiğinden, kişiler uzun süreli sindirim sistemi problemlerine maruz kalabilir. Araştırmalar toplumun yüzde 20’sinde dispeptik yakınmaların mevcut olduğunu ortaya koymuştur.''
Dispeptik semptomların ortaya çıkışının tam olarak bilinmediğinin altını çizen Berber, ''Bir hastada ortaya çıkan sindirim sistemi ile alakalı şikâyetlerin organik sebeplere veya çeşitli hastalıklara bağlı olarak geliştiğine dair kanıt bulunamadığında, ilgili organlarda fonksiyonel birtakım bozuklukların geliştiği kabul edilerek fonksiyonel dispepsi tanısı konulabilir. Dispepsi, hastalıklarla doğrudan ilişkilendirilmese de çeşitli risk faktörleri ile alakalıdır. Bu anlamda, aşağıdaki özelliklere sahip kişilerde dispeptik şikâyetlerin gelişme olasılığı toplumun geri kalanına göre daha yüksektir:
-Cinsiyet: Araştırmalara göre, dispeptik yakınmalar kadınlarda daha sık görülmektedir. Bir diğer deyişle, kadınların sindirim sisteminde dispepsi geliştirme riski erkeklerinkine göre daha yüksektir.
-Stresli hayat veya çeşitli psikolojik sorunlar: Günlük yaşamda sıklıkla strese maruz kalınması, sindirim sisteminin işlevlerinde bozulmalara yol açabilir. Benzer şekilde, depresyon veya anksiyete gibi psikolojik sorunlar yaşayan kişilerde sindirim sorunlarına daha fazla rastlanılmaktadır.
-Sigara kullanımı: Sigara ve alkol tüketimi gibi zararlı alışkanlıklar sürekli hale geldiğinde mide-bağırsak işlevlerinde aksamalara yol açabilir.
-Beslenme alışkanlığı: Yetersiz, dengesiz ve sağlıksız beslenme alışkanlığı mide ve bağırsak çalışma düzeninde değişimlere ve bozulmalara neden olur.
-İlaç kullanımı: Ateş düşürücü ve ağrı kesici özelliklerde olan non steroidal antienflamatuar ilaçları (NSAİİ) kullanan kişilerde mide-bağırsak işlevleri zarar görebilir.
-Çölyak hastalığı: Tedavisi olmayan bu hastalıkta, dispepsinin ortaya çıkardığı rahatsızlıklar gözlemlenebilir.
-Enfeksiyonlar veya bağırsak florasındaki değişimler: Özellikle midenin işlevinin bozulmasında önemli etkenlerden biri olan H. pylori bakterisinin yol açtığı enfeksiyonlarda; mide asidinin artması veya yanlış antibiyotik kullanımı gibi çeşitli etkenler sonucu bağırsaktaki faydalı bakterilerin değişmesi durumunda dispepsi gelişebilir.''
DİSPEPSİ BELİRTİLERİ
- Üst sindirim sistemi bölgesinde yanma ve acı
- Geğirme
- Şişkinlik ve gaz hissi
- Yemek sonrası çabuk doyma veya az yemekle rahatsız edici şekilde doygunluk hissetme
- Bulantı, kusma
- Kötü ağız kokusu
- Kilo kaybı
DİSPEPSİ TANISI NASIL KONUR?
Dispepsi tanısına ilişkin konuşan Berber, şunları kaydetti: ''Dispepsi tanısı; benzer şikâyetlere neden olan diğer hastalıkların ekarte edilmesi, yani yokluğunun tespit edilmesi durumunda konur. Buna yönelik olarak, hekim tarafından hastalık hikayesi ayrıntılı olarak alınır ve detaylı fizik muayene yapılır. Gerekli görüldüğü takdirde ek görüntüleme ve laboratuvar tetkiklerine başvurulabilir. Nihayetinde, belirtilerden bir ya da birden fazlasının son 3 ayda mevcut olması, ayrıca belirtilerin fonksiyonel dispepsi tanısından 6 ay öncesinde başlamış olması halinde fonksiyonel dispepsi tanısı söz konusu olabilir.''
DİSPEPSİ NASIL GEÇER?
Dispepsi tedavisi hakkında önemli açıklamalarda bulunan Berber, ''Dispeptik şikâyetlere çok çeşitli hastalıkların neden olabilmesi ve fonksiyonel dispepsi hastaları arasında dahi semptomların tür ve şiddeti açısından farklılık göstermesi nedeniyle, fonksiyonel dispepsiye yönelik tedavi yaklaşımı kişiden kişiye farklılık gösterir. Etkili bir tedavinin yapılabilmesi doğru tanının konulmasına bağlıdır. Bu anlamda, dispeptik semptomlara yol açan organik bir patolojinin tespit edilmesi durumunda, ilgili hastalığın spesifik tedavisinin uygulanması gerekir. Fonksiyonel dispepsi tanısı konulduğunda ise hastadaki şikâyetlere yönelik semptomatik tedavi planlanır'' diye belirtti.
