Türkiye'de ayda yaklaşık 100 bin kişi emekli olurken; emeklilik tarihi sigorta girişi, borçlanmalar ve prim ödeme günlerine göre değişiklik gösteriyor. Sosyal Güvenlik Kurumu, emeklilikle ilgili sorulara yanıt verdi:
AYLIK BAĞLANACAK STATÜ NASIL BELİRLENİYOR?
1 Ekim 2008 ve sonrasında ilk defa sigortalı olanlar en fazla hizmetinin bulunduğu statüden emekli oluyor. Bu tarihten önce sigortalı olanlara ise son 7 yıllık süredeki fazla statüden aylık bağlanıyor.
AYLIK NE ZAMAN BAŞLAR?
Yazılı istek tarihini takip eden ay başından itibaren.
EMEKLİLER AGİ ALABİLİR Mİ?
Asgari geçim indirimini fiilen çalışan sigortalılar alıyor.
AĞIR ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN KADINLARA EMEKLİLİK VAR MI?
Evet. 2008 sonrası çalışmalara prim ekleniyor.
PROMOSYON NE KADAR?
Maaşı bin 500 liraya kadar olanlara 500 lira, bin 500-2 bin 500 lira arasında olanlara 625 lira, 2 bin 500 lira ve daha fazla olanlara 750 lira promosyon ödemesi yapıyor. Bu tutarlardan az ödeme yapılamıyor.
EMEKLİ MAAŞIMIN YATTIĞI BANKADAN KREDİ ÇEKTİM. BORCUM BİTMEDEN MAAŞIMI BAŞKA BANKAYA TAŞIYABİLİR MİYİM?
Kredi bitmeden kredi blokesi kaldırılmaz.
BAĞ-KUR'LUYUM. PRİM BORCUNUN OLMASI YAŞLILIK AYLIĞI BAĞLANMASINI ETKİLER Mİ?
Sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için, yazılı talepte bulunduğu tarih itibarıyla borcunun olmaması zorunludur.
BİRDEN FAZLA DOSYADAN GELİR VEYA AYLIK ALANLARIN BAYRAM İKRAMİYESİ ÖDEMESİNDE HANGİ DOSYA ESAS ALINIR?
En fazla ödemeye imkan veren dosya üzerinden ikramiye ödemesi yapılır.
AYLIK NASIL HESAPLANIR?
Ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımı ile bulunur. Ortalama aylık kazanç; her yıla ait prime esas kazancın ait olduğu yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan kazançlar toplamının, toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanan ortalama günlük kazancın 30 katıdır. Aylık bağlama oranı, sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 olarak uygulanır.
ZAMLAR NASIL BELİRLENİR?
SSK ve Bağ-Kur aylıkları, her yıl Ocak ve Temmuz'da bir önceki 6 aylık döneme ait TÜFE oranı kadar artırılır.
YAŞ BÜYÜTMEK İSTEYENLER DİKKAT!
Emeklilik için doldurmanız gereken yaş şartı hesaplanırken ilk defa çalışmaya başladığınız tarihte nüfus kütüğüne kayıtlı bulunan doğum tarihiniz esas alınır. Bu tarihten sonra yapılan yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz.
KİMLERE ERKEN MAAŞ İMKANI VAR?
Çalışmaya başladığı tarihten önce malul olanlar, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlar, çalışma gücü kaybı olanlar, maden işyerlerinin yeraltı işlerinde çalışanlar, erken yaşlandığı tespit edilenler.
EMEKLİ OLAMAYANA TOPLU ÖDEME
Primi eksik olduğu için emekli olamayanlara toplu ödeme imkanı var. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (2008/Ekim) sonraki süreler için primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek tespit edilen tutar, toptan ödeme olarak ödeniyor.
