Konut almak üzere bankalara kredi başvurusunda bulunan vatandaşlar faiz dışında hayat sigortası, otomatik ödeme talimatı, tamamlayıcı sağlık sigortası gibi taleplerle karşı karşıya kalıyor. Ticaret Bakanlığı ise vatandaşı zorlayan bu tür isteklerin önüne geçmek için harekete geçti.
Bakanlığın yapacağı düzenlemeye göre, tüketicinin açık talebi olmadan, kredi ile bağlantılı olan zorunlu deprem sigortası (DASK) haricinde başka bir sigorta yaptırılamayacak. Konut finansmanı sözleşmeleri kapsamında, kredi ile ilgili olanlar dışında tutularak, otomatik ödeme talimatı, tamamlayıcı sağlık sigortası gibi yan finansal ürün ve hizmetlerin alımı zorunlu hale getirilemeyecek.
Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapılabiliyor
Milliyet'e bilgi veren Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, bu tür durumlarla karşılaşıldığında atılması gereken adımlar hakkında şu açıklamayı yaptı:
“Vatandaşlar eğer yasalara aykırı bir durumla karşılaşıyorsa Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapabiliyor. Başvuru tutarları her yıl belirleniyor diyebiliriz. Tüketici Bilgi Sistemi’nde yer alan menü üzerinden vatandaşlar şikayetlerini iletebilir. Aynı zamanda daha önce yapılan düzenleme ile de tüketici kredilerinde 14 gün içinde cayma hakkı da tanınıyor. Konut kredilerine konu yerlerde de tüketici hakem heyetine başvuru yapılacaksa 2024 yılı parasal değeri yeniden belirlenmişti. Bu her yıl yeniden değerleme oranında düzenleniyor. 2024 yılı için değeri 104 bin TL’nin altında bulunan tüketici uyuşmazlıklarında il veya ilçe tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılabiliyor”
Yaşa göre ödeme planı artıyor
Kredi çekmeyi düşünen kişiler, genellikle hayat sigortası dayatmasıyla karşı karşıya kalıyor. Şu anda yüzde 0,2 ila yüzde 0,3 arasında değişen oranlarda hayat sigortası yapılmakta. Konuyla ilgili bir uzman, "Vatandaşlara sigorta yapılıp yapılmak istenmediği soruluyor. Bazı durumlarda tüketiciler, kredi süresince olası bir vefat ya da iş görmezlik durumu nedeniyle sigorta borcunun kendi yaşamları boyunca ödenmesini tercih edebiliyorlar. Yaşa göre, bu durumun ödeme primlerini etkilediğini söyleyebiliriz" şeklinde ifadeler kullanırken, şunları da belirtti:
“Bankalar sigorta dışında tamamlayıcı sağlık sigortaları ve otomatik ödeme talimatı da talep edebiliyorlar. Bu konut finansmanı sözleşmelerinde bu tür yan finansal ürünlerin hizmet alımı şartına bağlanmama hususu var. Bununla ilgili düzenleme 2022 yılı Ekim ayında yapılmıştı.”
1 milyon TL için aylık 31 bin 352 TL ödeniyor
Kredi borcu ödenmezse, bankaların mülkü satışa çıkarabilme yetkisi olduğunu vurgulayan Özelmacıklı, konut kredisi faiz oranları hakkında güncel bilgileri paylaştı. Hakan Özelmacıklı, “Şu anda konut kredilerinde aylık faiz oranları yüzde 2.95 ile 3.05 arasında değişiyor. Bu oranlar 120 ay vade için geçerlidir. Konut kredilerinde hâlâ gayrimenkul değeri ile ilgili bazı sınırlamalar bulunmakta. Özellikle 10 milyon TL'nin üzerinde kredi kullanımına kısıtlamalar getirilmiş olup, gayrimenkulün değeri ve enerji sınıfına göre faiz oranlarında çeşitli düşüşler söz konusu” bilgisini paylaştı. Uzman, şu açıklamalarda bulundu:
“Şu anda 120 ay vadeli konut kredisi için uygulanan yüzde 3.05 faiz oranıyla, 1 milyon TL kredi kullanımı için aylık taksit tutarı yaklaşık 31,352 TL olacaktır. 1 milyon TL için toplam geri ödeme miktarı ise 3,762,256 TL olacaktır."
Konutlarda en düşük seviyeleri yaşıyoruz
Her durumda konut kredisi faiz oranları yüksek olsa da tüketiciler aslında faiz oranları düştüğünde kredilerini tekrar yapılandırma hakkına sahip. Ana para üzerinden yüzde 2 erken ödeme cezası ödeyip faizler düştüğü zaman kredilerini yeniden yapılandırabilirler. Bu hak kullanılabilir bir hak olarak değerlendirilebilir.
Şu an için konutun fiyat anlamında en düşük olduğu seviyeleri yaşıyoruz. Dövizdeki artış TL bazında gayrimenkullerin değerine yansımadı. Son haftalarda artan altın ve dövize baktığımızda birçok ikinci el gayrimenkulün rakamsal anlamda TL bazında oldukça düşük seviyelerde olduğunu söyleyebiliriz. Bu da gayrimenkul yatırımı düşünenler için bir fırsat dönemi olarak değerlendirilebilir.”
